Yunanistan ve Türkiye’ye sürpriz teklif: Ortak kurun

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Stambolis, 1. Türk-Yunan Güç Forumu kapsamında, AA muhabirinin iki ülke ortasındaki güç işbirliğine ait sorularını yanıtladı.

Güçteki işbirliği alanlarını “yakın ve daha ileriye dönük” olarak sınıflandıran Stambolis, “Acil alanların başında elektrik geliyor, zira halihazırda elektrik alışverişi yapıyoruz. Bir elektrik ilişki sınırımız var. İki ülke ikinci bir ilişki sınırı inşa etmeye karar verdi. Sistemin elektrifikasyonu sağlandıkça daha fazla elektriğe gereksinim duyulacak. Bu nedenle orta ilişkiler çok kıymetli hale geliyor.” dedi.

Stambolis, Nea Santa ile Babaeski ortasında planlanan ikinci temas çizgisinin, yenilenebilir güç üretimindeki artışın yanı sıra Türkiye’de nükleer güç santralinin devreye alınmasıyla daha fazla elektrik üretiminin öngörüldüğü bir periyoda denk geldiğini belirterek şöyle devam etti:

“Bunun geliştirilmesi çok kıymetli stratejik bir adım. Bu iki ülke ortasındaki elektrik ticaretini de teşvik edecektir. Türkiye’nin güç borsası EPİAŞ, bizim güç borsamız HEnEx üzere çok değerli bir iş yapıyor. Münasebetiyle bir sonraki adım, EPİAŞ ile HEnEx ortasında bir cins işbirliği olacaktır.”

Doğal gazın güç dönüşümünde değerli bir yere sahip olacağını lisana getiren Stambolis, “Bu alanda iki ülke, siyaset ataklarının uyumu ve güvenliği açısından birlikte çalışabilir.” değerlendirmesinde bulundu.

Stambolis, “Türkiye’nin gaz piyasası çok gelişmiş durumda ve ülke, bölgenin ana güç merkezi pozisyonunda. Türkiye’de çok sayıda gaz giriş noktası var, ayrıyeten Sakarya’da kendi gazını üretmeye başladı.” sözünü kullandı.

İki ülke ortasındaki mevcut doğal gaz boru çizgisinin 15 yılı aşkın müddettir faaliyette olduğuna işaret eden Stambolis, büyük bir çizgi olmasına karşın bu sınırdan gereğince faydalanılamadığını söyledi.

Stambolis, “Yunanistan tarafındaki alım alanını geliştirmemiz koşuluyla Türkiye’den daha fazla gaz alma imkanımız var.” diye konuştu.

İki ülkenin sahip olduğu yüzer LNG terminallerine dikkati çeken Stambolis, “LNG çok alınıp satılabilen bir şey. Yunanistan ile Türkiye ortasındaki petrol eserleri ticareti üzere LNG ticareti yapacağımız bir durumu öngörebiliyorum.” dedi.

Stambolis, “Yunanistan ile Türkiye ve tahminen de bölgedeki başka ülkeler ortasında daha geniş bir işbirliği geliştirmenin bir sonraki etabı, bölgesel olarak petrol ve gaz ticareti yapabileceğiniz EastMed güç pazarını kurmak olacaktır. Sizin EPİAŞ’ınız var, bizim de HEnEx’imiz var. Hem türev piyasasında hem de fizikî piyasada kimi ortak eserler oluşturabilirler.” değerlendirmesinde bulundu.

İki ülkenin pek çok mevzuda bilgi alışverişinde bulunabileceğine işaret eden Stambolis, şunları söyledi:

“İki ülke ortasında elektrik ve gaz konusunda bir daimi komite kurulmasını etkileşim açısından çok değerli buluyorum. Her iki ülkenin de faydasına çalışabilir. Bu alanı takip eden bir enstitü olarak iki hükümete bir teklifte bulunacak olsaydık, yıl boyunca tertipli olarak toplanacak, bilgi alışverişinde bulunacak ve birbirlerinden tecrübe kazanmaya çalışacak ortak bir elektrik ve gaz komitesi kurun derdik. Bu spesifik bir teklif.”

“KİLİT NOKTA İŞBİRLİĞİ”

Yunanistan’ın doğal gaz iletim sistemi operatörü DESFA’nın Strateji ve İş Geliştirme Yöneticisi Michael Thomadakis de ikili işbirliğinde öngörülen birinci projelerden birinin enterkonnekte ilişki çizgilerinin açılması olduğunu belirterek, “Elektrik şebekeleri ne kadar çok birbirine bağlanırsa o kadar düzgün olacaktır.” dedi.

Thomadakis, sisteme yüklü ölçüde dahil edilen yenilenebilir güç kaynaklarının istikrarsızlığa sebep olduğunu lisana getirerek şöyle konuştu:

“İstikrarsızlık 3 yolla giderilir. Birincisi, yenilenebilir enerjiyi kesmek, ki bu türlü bir şey kelam konusu değil ve bu her vakit mümkün değildir. İkinci yol ise üretimi tüketime göndermek. Bu nedenle elektrik ilişki sınırları son derece değerlidir. Zira fazla üretiminizi anında takas edebilir ya da eksik üretiminizi komşunuzdan karşılayabilirsiniz. Bu çok değerli bir öge. Elektrik iletimi gaz üzere değil, anlıktır. Hasebiyle yedek güç dedikleri bu şeyi sağlamak bir mecburilik.”

Yenilenebilir güce geçiş sürecinde operatörler seviyesinde çok fazla işbirliği gerektiğini vurgulayan Thomadakis, “Bunun için piyasanın da bunu desteklemesi gerekir. Şayet EPİAŞ ve HEnEx bir yol bulurlarsa, ki Avrupa’da bu çok yaygın, biz de burada iki ülke ortasında birebirini yapabilirsek, o vakit ticaret Türkiye ve Yunanistan ortasındaki temel fizikî sistemlerin düzgün çalışmasını kolaylaştıracaktır. Kilit nokta işbirliği. Bölümde rol alan bireyler ortasında daha sık ve yakın işbirliği kurmalıyız.” diye konuştu.

Thomadakis, Türkiye ile Yunanistan ortasındaki doğal gaz boru sınırının her iki ülke için de büyük bir fırsat olduğunu ve düzgün kıymetlendirilmesi gerektiğini belirterek, Türk satıcıları daha fazla kapasite almaya çağırdı.

Türkiye’nin doğal gaz merkezi maksadına de değinen Thomadakis, açık bir piyasaya sahip olması halinde ülkenin son derece başarılı bir gaz merkezi olacağını lisana getirdi.

Thomadakis, güç işbirliğine ait, “Çalışma seviyesinde birbirimizle daha sık görüşmeliyiz. Bu çok kıymetli, çünkü siyasetçiler gün sonunda piyasanın ne istediğini takip ederler. Hududun her iki tarafındaki beşerler birbirleriyle konuşsun ve işbirliği yolları bulsun. Biri oburunun neye gereksinimi olduğunu bulsun. Bence kilit sorun budur.” tabirini kullandı.

TÜRKİYE-YUNANİSTAN GÜÇ İŞBİRLİĞİ

Türkiye ile Yunanistan, karşılıklı petrol eserleri ticaretinin yanı sıra son 20 yılda hayata geçirilen ortak projelerle elektrik ve doğal gaz alanlarında da işbirliği yapıyor. Coğrafik olarak değerli bir pozisyonda yer alan iki ülke ortasında gücün birçok farklı alanında işbirliği imkanı bulunuyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 6 yıl ortadan sonra 7 Aralık 2023’te Yunanistan ile Türkiye ortasındaki Yüksek Seviyeli İşbirliği Kurulunun 5’inci toplantısı kapsamında Atina’ya ziyaret gerçekleştirmişti.

Ziyarette, eğitim, güç, ulaşım, turizm ve ticaret üzere alanlarda işbirliğini öngören 15 değerli mutabakat, mutabakat muhtırası ve ortak bildirgelere imza atılmıştı.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, 18 Nisan’da yaptığı açıklamada, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Ankara’da yapacağı görüşmenin tarihinin 13 Mayıs olarak belirlendiğini söz etmişti.