34,7999$% 0.27
36,8294€% -0.07
44,4413£% -0.01
2.942,59%0,29
4.889,00%0,43
3472385฿%-0.38512
Yunanistan, başşehir Atina’da düzenlenen ve yaklaşık 120 ülkeden temsilcilerin katıldığı Okyanuslarımız Konferansı’nda iki yeni deniz parkı oluşturma planını duyurdu.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Mitsotakis konferansta yaptığı konuşmada, parkların biyolojik çeşitliliği ve deniz ekosistemlerini korumak için oluşturulacağını söyledi. Yunan Başbakan, 780 milyon euro bedelindeki program çerçevesinde deniz tabanında trol avcılığının yasaklanacağını, plastik ve mikroplastik kirliliğiyle uğraş edileceğini söz etti.
Mitsotakis “Okyanus, insanlığa hizmetinin bedelini ağır bir biçimde ödemiştir. (Okyanus) hayati bir ömür ve geçim kaynağı olmuştur. Biz ise buna karşılık nazik davranmadık” sözlerini kullandı.
Ege’de 8 bin kilometrekarelik alana yayılacak
Deniz parklarından birinin İyon Denizi’nde deniz memelileri ve kaplumbağaları korumak için, başkasının ise Ege Denizi’nde deniz kuşlarını korumak için oluşturulacağı kaydedildi. Ege’de planlanan deniz parkının toplam 8 bin kilometrekarelik alana yayılacağı ve çoğunlukla küçük kayalık adacıkları kapsayacağı belirtildi. Mitsotakis, planın hayata geçmesiyle Yunanistan’ın deniz müdafaa alanlarının yüzde 80 oranında artacağını ve bunun Yunan karasularının yüzde 30’una denk geleceğini belirtti.
Deniz tabanında trol avcılığının 2030 yılı prestijiyle tüm deniz muhafaza alanlarında yasaklanacağını belirten Mitsotakis, 2030 yılına kadar sudaki plastik kirliliğinin 2019 yılı düzeylerine nazaran yüzde 50, mikroplastiklerin ise yüzde 30 oranında azaltılacağını söyledi.
Yunanistan’ın planına nazaran 2026 yılından itibaren deniz müdafaa alanlarını gözetlemek için insansız hava araçları, uydular ve yapay zekanın kullanıldığı bir “bilimsel izleme ve gözetleme sistemi” devreye girecek.
Türkiye: Yunanistan çevreyi istismar ediyor
Yunanistan’ın deniz parkları oluşturma planına Türkiye daha evvel tepki göstermişti. Dışişleri Bakanlığı 9 Nisan tarihli açıklamasında “Yunanistan’ın, Ege problemleri bağlamında öteden beri çabucak her platformdan istifade etme uğraşı içinde olduğu bilinmektedir. Bağlantılarımızda son periyotta görülen yumuşamaya karşın, Yunanistan’ın bu kere da etrafla ilgili konuları istismar ettiği görülmektedir” denilmişti. Ayrıyeten “Ege problemlerini ve egemenliği memleketler arası mutabakatlarla Yunanistan’a devredilmemiş birtakım ada, adacık ve kayalıkların statüsüne ait konuları kendi gündemi çerçevesinde kullanmamasını Yunanistan’a tavsiye ederiz” sözlerine yer verilmişti.
Açıklamada ayrıyeten “AB dahil üçüncü tarafları da Yunanistan’ın etraf programlarına yönelik siyasi atılımlarına alet olmaması konusunda ikaz etmek isteriz. Öte yandan, memleketler arası deniz hukukunun kapalı ya da yarı kapalı denizlerde kıyıdaş devletler ortasında etraf mevzuları dahil işbirliğini teşvik ettiğini, bu bağlamda ülkemizin Ege Denizi’nde Yunanistan’la işbirliğine her vakit hazır olduğunu hatırlatırız. Bu vesileyle, Yunanistan’ın statüsü tartışmalı coğrafik formasyonlar üzerinde yaratması mümkün fiili durumları kabul etmeyeceğimize tekraren dikkat çekeriz. Kelam konusu Deniz Parklarının Ege Denizi’nde iki ülke ortasındaki problemler bağlamında tüzel açıdan hiçbir sonuç doğurmayacağını yineleriz” denilmişti.
Atina ise bu açıklama sonrasında Türkiye’yi “bir etraf konusunu siyasallaştırmakla” itham etmişti.
Avrupa Birliği’nin katkısı ne olacak?
Avrupa Birliği okyanusları korumak ve sürdürülebilirliği teşvik etmek için 3 milyar 500 milyon euro ayırmayı kabul etti. Avrupa Birliği Kurulunun Etraf, Okyanuslar ve Balıkçılıktan Sorumlu Üyesi Virginijus Sinkevicius “Okyanus kim olduğumuzun bir kesimi ve ortak sorumluluğumuzdur” dedi.
Avrupa Birliği fonlarının büyük kısmı Kıbrıs, Yunanistan, Polonya, Portekiz ve İspanya’da sürdürülebilir balıkçılık ve tarım için 14 yatırım ve bir ıslahatı desteklemek için kullanılacak. Konferansta tüm ülkelerin 10 milyar dolardan fazla bedelde 400’den fazla yeni taahhüt açıklaması bekleniyor.
Çevreciler konferansı ve Yunanistan’ın planını nasıl kıymetlendiriyor?
Etraf örgütleri Okyanuslarımız Konferansındaki taahhütleri kâfi bulmuyor. Greenpeace konferansa katılan önderlerden denizleri korumak için daha somut adımlar atmalarını istedi. Greenpeace Yunanistan’ın İcra Yöneticisi Nikos Haralambidis, konferansın “hükümetler için şimdiye kadar yaptıkları açıklamalardan dolayı kendilerini tebrik etmek için bir fırsat” olmaması gerektiğini söyledi.
Greenpeace, Doğal Hayatı Müdafaa Vakfı ve başka etraf kuruluşları uzun vakittir Yunanistan’ı Helen Çukurunda güç ve maden kaynaklarını araştırmak için derin deniz sismik araştırmalarına müsaade verdiği için eleştiriyor. Güneybatı Yunanistan ile Girit Adası ortasında bir yay üzere uzanan, 5 bin 200 metre derinliğindeki Helen Çukuru, Akdeniz’in ispermeçet balinalarına ve başka öbür memelilere mesken sahipliği yapıyor. Balıkçılık, gemi kazaları ve plastik kirliliği bu canlıların ömür alanlarını tehdit ediyor.
Yunanistan Çevre ve Enerji Bakanı Teodoros Skilakakis, Helen Çukurunun da tümüyle deniz muhafaza bölgesi ilan edilip edilmeyeceği sorusuna verdiği karşılıkta, yeşil bir iktisat için gelecek on yıllara yayılan fonlar gerektiğini söyledi. “Yaptığımız her işte daha verimli olmamız gerekiyor. Ve reaksiyonumuzu ideoloji ile tetiklemek yerine bilimle, verimilikle, yatırımla tetiklemeliyiz” diyen Yunan Bakan, “Bunun için de paraya gereksinimimiz olacak. Ekonomik büyüme yokken adaptasyona para vererek bu zorluğun üstesinden gelebileceğimizi düşünenler varsa onlar bu dünyada yaşamıyordur” karşılığını verdi.
Çevreciler Yunanistan’a İyon Denizi’ndeki doğal gaz arama faaliyetlerini de durdurma daveti yapıyor.
DW, AFP, AP, Reuters / EC, BK
DW Türkçe’ye manisiz nasıl erişebilirim?
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.