35,2068$% 0.3
36,7672€% 0.92
44,3202£% 0.7
2.968,33%1,32
4.853,00%0,96
3397054฿%-1.98648
Konya’daki tarihi Sille Mahallesi’nde 1700 yıl evvel yaşayan Roma İmparatorluğu, o periyot bölgede yaşayan Türkleri Hristiyanlaştırdı.
Aya Eleni Kilisesi’ne ibadet için giden Türklerin, Yunan alfabesi olan Grek alfabesi ile yazılan ayetleri Türkçe okuduğu ortaya çıktı.
Sille Müzesi’nde, 19’uncu yüzyılda yazıldığı düşünülen Grek alfabeli Türkçe bir İncilin kapağı sergileniyor.
Türkçe ‘Kitap mukaddes’ yazıyor
İncil üzerinde Grek alfabesi kullanılarak Türkçe ‘Kitap mukaddes’ yazıyor.
Dikkat çeken tarihi ayrıntıyı Karatay Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Fakültesi Tarih Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Caner Arabacı, kıymetlendirdi.
Otomobilci, şöyle konuştu:
Bizans’ın Hristiyanlaşmasıyla Konya da Hristiyanlaşmış. Anadolu’nun birinci kilisesi Bizans İmparatorunun annesi tarafından, Kudüs’e hacca giderken Konya’da yaptırılmış. Bu milattan sonra 327 yılında Sille’de bulunan Aya Eleni Kilisesi. Doğu Roma, vakitle kendini doğudan gelen Müslüman Türklere karşı savunabilmek için Rumeli, Balkan coğrafyasından Türk kitleleri getirmiş. Yalnız o Türkleri de Hristiyanlaştırarak getirmiş ve Konya’ya yerleştirmiş. Hasebiyle bu yapılanmadan ötürü ana lisanı Türkçe, inancı Hristiyan Ortodoks mezhebinden beşerler, bu coğrafyada çoğalmış. Sille’de de Hristiyan, Ortodoks inancında Türkçe konuşan Hristiyanlar, bu Anadolu’nun birinci kilisesinde ibadet yapmışlar.
Türkçeden öbür bir lisanı anlamıyorlardı
Hristiyan Türklerin kendi lisanları olan Türkçeden öbür bir lisanı anlamadıkları için Rumca vaazları kabul etmediğini belirten Prof. Dr. Arabacı, şunları söyledi:
İbadet lisanı, dua lisanı Türkçe, yazı lisanı Türkçe. Alfabe ise Bizans’ın son alfabesi olarak bilinen Grek alfabesi ile yazıyorlar. İlahilerini kilisede okudukları dini metinleri Grek alfabesiyle kaleme alıyorlar fakat metin Türkçe. Bu türlü bir ilahi kitap günümüzde Koyunoğlu Müzesi’nde bulunuyor. Dünya harbi yıllarında Konya’ya sık gelen Halide Edib Adıvar, bir olaya şahitliğini ‘Mor Salkımlı Ev’ isimli kitabında anlatıyor. Konya’dan, Yunanistan’a giderek dini eğitim alan Rumca öğrenen, Silleli bir Hristiyan Türk papaz geri dönünce cemaate de Rumca dini vaaz vermeye başlıyor. Halide Edib Adıvar’ın anlattığına nazaran halk kilisede ayağa kalkıyor ve papazı uyarıyor, ‘Babayiğin lisanıyla konuş’ diye susturuyor. Zira Rumca bilmiyor. Hıristiyanlar İncil okuyorlar lakin Rumca bilmiyorlar. Kilisede ibadet lisanı, günlük hayatta konuşma lisanı 1923 yılının Lozan Antlaşmasına kadar Türkçe olmaya devam ediyor.