35,2068$% 0.3
36,7672€% 0.92
44,3202£% 0.7
2.968,33%1,32
4.853,00%0,96
3436610฿%2.75062
Avrupa Parlamentosu (AP) uzun vakittir planlanan iltica ve göç kurallarının sıkılaştırılmasını öngören ıslahatı onayladı.
Çarşamba günü Brüksel’de yapılan oylamada AP üyelerinin çoğunluğu, iltica prosedürlerinin dış hudutlarda da uygulanmasını mümkün kılan ve geri dönüşleri hızlandıran yasa paketini kabul etti.
Ağır göçün olduğu AB ülkeleri Yunanistan ve İtalya ıslahatı memnuniyetle karşılarken, mülteci ve insan hakları örgütlerinden sert tenkitler geldi.
Macaristan Başbakanı Viktor Orban yasa paketini AB’nin “tabutuna çakılmış bir çivi” olarak nitelendirirken, Almanya Başbakanı Olaf Scholz (SPD) “tarihi, vazgeçilmez bir adım” olarak nitelediği reformu övdü.
Avrupa Birliği Kurul Lideri Ursula von der Leyen ise Brüksel’de yaptığı açıklamada Ortak Avrupa İltica Sistemi (CEAS) reformuyla birlikte göç sıkıntısına nihayet bir “Avrupa çözümü” bulunduğunu söyledi.
Dış hudutlarda kontrol imkanı geliyor
Islahat, üye devletlerin sığınma bahtı az olan göçmenleri direkt, ülkeye giriş yapmadan, dış sonlardan geldikleri ülkelerine geri gönderilmelerine ya da inançlı üçüncü ülkelere hudut dışı edilmelerine imkan tanıyor. Islahat ayrıyeten sığınmacıların daha âlâ kayıt altına alınmalarını da sağlayacak.
Islahatın uygulamaya girmesiyle birlikte altı yaşından küçük çocukların da parmak izi ve öteki biyometrik bilgileri kayıt altına alınacak.
AB ayrıyeten İtalya, Yunanistan ve Kıbrıs üzere ana varış ülkeleri üzerindeki yükü hafifletmek için zarurî bir dayanışma sistemi öngörüyor. Bu bağlamda AB’de yılda en az 30 bin göçmenin tekrar dağıtılması hedefleniyor.
Yeşiller partili Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock özellikle kendi parti tabanlarından ıslahata yöneltilen tenkitlere karşı X hesabından savunma yaptı.
Baerbock iletisinde, ıslahatın Avrupa’ya “insani ve tertipli bağlayıcı kurallar” getireceğini ve bir “dönüm noktası” olduğunu kaydetti.
Alman Yeşiller partisi, çocuklu ailelerin yeni hudut prosedürlerinin dışında tutulması için AB seviyesinde teşebbüslerde bulunmuştu. Lakin bu bahiste başarılı sağlanamadı.
Yunanistan ve İtalya mutlu
Yunanistan Göç Bakanı Dimitris Kairidis X hesabında, ıslahatın kabul edildiği günü “tarihi bir gün” olarak tanımladı. İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi ise yeni düzenlemelerin “mümkün olan en güzel uzlaşma” olduğunu ve İtalya’nın öncelikli muhtaçlıklarını dikkate aldığını açıkladı.
Islahata karşı oy verenler ortasında Yeşiller’in yanı sıra sağ ve sol partiler de yer aldı.
Oylama sert tartışmalara ve atışmalara da sahne olurken, sağcı popülistler ıslahatı etkisiz olmakla eleştirdi ve “bir göçmen akınına” yol açacağını savundu.
Macaristan Başbakanı Orban X’te yayınladığı iletide ıslahatın “Avrupa Birliği’nin tabutuna çakılan bir diğer çivi” olduğunu yazdı, “Macaristan kitlesel göç akınına asla boyun eğmeyecek! Göçü durdurmak için Brüksel’de bir değişikliğe muhtaçlığımız var” sözlerini kullandı.
Buna rağmen bilhassa muhafazakârlar, liberaller ve toplumsal demokratlar ıslahatı destekledi.
Bu ortada Polonya Başbakanı Donald Tusk, ıslahatta öngörülen “Göçmenleri kabul etmeyen ülkelerin para takviyesi sağlamaları” unsuruna itiraz etti. Tusk, göçmenlerin kabul edilmemesi karşılığında yine dağıtım ya da ödeme yapılmasının “kesinlikle Polonya’ya uygulanmayacağını” savundu. Polonya’da bir evvelki sağ popülist hükümet yeni düzenlemeleri şiddetle eleştiriyordu. Tusk hükümeti de Avrupa yanlısı olmasına karşın bu siyasi tavrı sürdürüyor.
Islahata neden ihtiyaç duyuldu?
AB, ağır göç hareketlerinin başladığı 2015 ve 2016’daki kriz yıllarından bu yana yeni iltica prosedürleri konusunda sert tartışmalara sahne oluyor. Yunanistan ve İtalya üzere AB’nin dış hudut ülkeleri, kendilerine sığınan göçmenlerin Birlik içinde dağıtımı konusunda ıstırap yaşıyor.
Oylama sığınmacı sayısının yine tırmanışa geçtiği bir vakte denk geldi. Avrupa Birliği’nin iltica kurumu geçen yıl 2016’dan bu yana en yüksek sayı olan yaklaşık 1,1 milyon müracaat kaydetti. Kurumdan yapılan açıklamada müracaatların yaklaşık üçte birinin ise Almanya’ya yapıldığı belirtildi.
Karşılardan protesto
Parlamentodaki oylama sırasında ıslahat zıtları protesto gösterisi düzenledi. Genel konsey salonuna giren protestocular “Bu muahede öldürür – karşı oy kullanın” formunda slogan attı.
160’tan fazla Avrupalı insan hakları ve mülteci örgütünden oluşan geniş bir ittifak, AB’nin mutabakat ile temel sığınma hakkını büyük ölçüde ortadan kaldırdığı ihtarında bulunmuştu.
Almanya merkezli mülteci örgütü Pro Asyl “Avrupa’da mültecilerin korunması açısından tarihi bir taban noktası” yaşandığını ileri sürerken, Milletlerarası Af Örgütü daha katı sığınma kurallarının Avrupa’nın dış sonlarında “daha da büyük insani acılara” yol açacağı tenkidinde bulundu.
Çocuk müdafaa örgütü Save the Children, çocuklu göçmen ailelerin “gözaltı, hudut dışı edilme ve kabul edilemez şartlara maruz kalma riskiyle” daha ağır olarak karşı karşıya kalacaklarını belirtti.
AB, 6-9 Haziran tarihleri ortasında yapılacak Avrupa Parlamentosu seçimlerinden evvel ıslahatın yasallaşmasını hedefliyor. Lakin yeni iltica kuralları bu yaz yürürlüğe girmeyecek. Üye devletlere ıslahatları uygulamak için iki yıl müddet tanınıyor.
dpa,DW/TY,BÖ