35,2068$% 0.3
36,7672€% 0.92
44,3202£% 0.7
2.968,33%1,32
4.853,00%0,96
3427809฿%0.16864
Avrupa İstatistik Ofisi Eurostat’ın “Dijital İktisat ve Toplum İstatistikleri”, Avrupa Birliği’nde (AB) faaliyet gösteren şirketlerin bilişim teknolojilerinden ne ölçüde faydalandığını ortaya koydu. İstatistikler, yapay zekâ teknolojilerini kullanma ve toplumsal medyadan yararlanma üzere hususlarda AB iş dünyasının performansına dair kıymetli bilgiler sundu.
Araştırmada web sitesi sahipliği, bulut bilişim hizmetleri satın alma ve ERP yazılımları kullanma üzere oranlara da yer verildi. Birlik genelinin yanı sıra şirket büyüklüklerine ve ülkelere nazaran de sınıflamanın yapıldığı çalışmada Türkiye’ye dair istatistikler de yer aldı.
Büyük şirketlerin yüzde 30’u yapay zekâ kullanıyor
Eurostat’ın bilgilerine nazaran AB genelinde yapay zekâ teknolojilerinden faydalanan şirketlerin oranı yüzde 8’e ulaştı. 2023 sonu itibariyle küçük şirketler içerisinde yapay zekâ kullanım oranı yüzde 6 olurken, bu oran orta uzunluk işletmelerde yüzde 13, büyük şirketler seviyesinde ise yüzde 30 olarak gerçekleşti.
Dünyanın önde gelen danışmanlık kuruluşlarından PwC’ın “Küresel Yapay Zekâ Araştırması”nda 2030 yılında yapay zekânın global iktisada 15.7 trilyon dolarlık katkıda bulunacağı öngörüsü düşünülürse, bilhassa büyük şirketlerin bu husustaki adımları değerli. AB’deki büyük şirketlerin yüzde 16’sı yapay zekâyı farklı iş akışlarının otomasyonunda yahut karar verme süreçlerinde yardımcı olarak kullandı. Yüzde 14’ü bilgi tahlilinde makine öğrenmesi uyguladı. Metin tahlilinde yapay zekâ teknolojilerinden faydalananların oranı yüzde 12 oldu.
Şirketlerin yüzde 11’i görsele dayanarak obje yahut bireyleri tanımlama ve bu bilgiyi sürece gayesiyle yapay zekâdan yararlandı; yüzde 9’u yapay zekâyla sesi metne çevirdi. Büyük kuruluşların yüzde 8’i yapay zekâyı metin yahut konuşma oluşturma gayesiyle, yüzde 7’si makineleri etraf müşahedesine dayalı otomatik kararlar vererek hareketlendirmek üzere kullandı. Küçük şirketlerde ise yapay zekâ kullanımına dair tüm bu oranlar, büyüklerin dörtte biri ila altıda biri seviyesinde kaldı.
Kuzey ülkeleri önde
AB’de yapay zekâ kullanımında, kıtanın kuzeyindeki ülkeler öne çıktı. Danimarka iş dünyası, yapay zekâdan yararlanma istatistiğinde yüzde 15 oran ile birinci sıraya yerleşti. Geçtiğimiz haftalarda dünyanın en güçlü muhteşem bilgisayarlarından birine mesken sahipliği yapacak olan büyük bir araştırma merkezi yatırımının başlatıldığı ülkenin bundan sonra da yapay zekâda dikkat çeken işlere imza atması bekleniyor. Listede Danimarka’yı yeniden kuzey ülkelerinden Finlandiya izledi. Bu ülkedeki şirketlerin yüzde 15’i faaliyetlerinde yapay zekâdan faydalandı.
Yapay zekâ çalışmalarına büyük ehemmiyet veren Finlandiya hükümetinin 255 milyon dolar fon ile başlattığı, 10 üniversiteye yayılacak üç yıllık “Yapay Zekâ Ulusal Doktora Programı”nın Ağustos ayında devreye girmesiyle, ülkenin bu alanda daha fazla öne çıkacağı düşünülüyor. AB üyesi ülkeler ortasında iş dünyasının yapay zekâ kullanımında dikkat çeken başka ülkeler ise Lüksemburg, Belçika, Hollanda, Malta, Almanya, Slovenya, Avusturya ve İsveç oldu. Bu ülkelerdeki kuruluşların yüzde 10’dan fazlası 2023 yılında yapay zekâ teknolojilerinden faydalandı.
Toplumsal medya kullanım oranı yüzde 61
Eurostat, “Dijital İktisat ve Toplum İstatistikleri” kapsamında şirketlerin toplumsal medya kullanım bilgilerine de yer verdi. Buna nazaran Avrupa Birliği’nde toplumsal medya kullanan şirketlerin oranı 2023 itibariyle yüzde 61’e ulaştı. Pazarlama, müşteriler ile temas etme ya da işe alım üzere emellerle başvurulan toplumsal medya kanalları ortasında Facebook ve Linkedin üzere ağlar, büyük şirketler tarafından daha fazla ilgi gördü.
Büyük şirketlerin yüzde 85’inin kullandığı bu ağlardan orta uzunluk işletmelerin yüzde 71’i, küçük şirketlerin ise yüzde 56’sı faydalandı. Şirketlerin yüzde 32’si YouTube, Instagram üzere kanallarla multimedya paylaşımında bulundu. Bu oran, büyük şirketlerde yüzde 59, orta uzunluk şirketlerde yüzde 42, küçük şirketlerde yüzde 29 olarak gerçekleşti. Büyük işletmelerin yüzde 33’ü, orta uzunluk işletmelerin yüzde 16’sı, küçük işletmelerin ise yüzde 8’i Twitter (X) üzere mikrobloglardan ya da şirketin kendi blogundan yararlandı.
Toplumsal medyada Malta sürprizi
Kurumsal toplumsal medya kullanım oranı, ülkelere nazaran kıymetli farklılıklar gösterdi. En yüksek oranda kullanım, yüzde 87 ile Malta’da gerçekleşti. Bu birinci bakışta şaşırtan gözükse de ülkede haber takibinde toplumsal medyanın (yüzde 70 ile) bir numaralı araç haline gelmesiyle dengeli bir sonuç. Eurobarometer’ın 2023 yılı sonlarında yaptığı ankette (her ikisi de yüzde 49 ile) TV ve online medyanın toplumsal medyanın epey gerisinde kaldığı ortaya çıktı. Bu nedenle şirketler, toplumsal medyadaki görünürlüklerine daha fazla değer verdi.
Türkiye listede sonlarda
Eurostat’ın ülkelere nazaran kurumsal toplumsal medya kullanımını gösteren istatistiklerde Danimarka, Finlandiya, İsveç, Güney Kıbrıs, Belçika ve Hollanda’da yüzde 79 ile 82 ortasında, İrlanda, Lüksemburg, Avusturya ve Fransa’da ise yüzde 68 ile 73 ortasında oranlar kaydedildi. Listenin en sonunda, yüzde 38 oran ile Bulgaristan yer aldı. Eurostat’ın çalışmaya dahil ettiği ülkelerden olan Türkiye ise yüzde 40 oran ile AB üyesi ülkelerden yalnızca Bulgaristan’ı geride bıraktı.
İnternete giren her 10 Avrupalıdan 7’si satın alma yaptı
Eurostat, “Dijital İktisat ve Toplum İstatistikleri” kapsamında tüketici tarafındaki datalara de yer verdi. Buna nazaran AB genelinde 16-74 yaş kümesinde internet kullanıcı oranı 2023’te yüzde 92’ye ulaştı. Lüksemburg, Hollanda ve Danimarka’da yüzde 99 penetrasyon gerçekleşirken Türkiye’de bu oran yüzde 86’da kaldı. Lakin 2010 ile 2023 yılları ortasında yapılan kıyaslamada, Türkiye Romanya’yla birlikte en süratli yükselişi gösteren ülkelerden biri olarak dikkat çekti. Yayımlanan istatistiklerden bir başkası de internetten yapılan alışverişler oldu. Buna nazaran 16-74 yaş kümesinde yer alan Avrupalıların yüzde 70’i 2023 yılında ferdî kullanım maksadıyla internetten mal yahut hizmet satın aldı. Bu oran beş yıl evvel ise yüzde 56 düzeyindeydi.
Türkiye’de oran düşük artış suratı yüksek
Ülkelere nazaran bakıldığında Hollanda (yüzde 92), Danimarka ve İsveç (her ikisi de yüzde 89) internetten en fazla alışveriş yapılan yerler oldu. İrlanda, Lüksemburg, Finlandiya, Çekya, Almanya, Fransa ve Slovakya’da da en az her 4 internet kullanıcısının 3’ü 2023 yılı içinde bir hizmet ya da eser satın aldı. Romanya (yüzde 32) ve Bulgaristan (yüzde 27) en düşük oranları kaydettiler. Türkiye’deki kullanıcıların internetten alışveriş oranı ise yüzde 38 oldu. Kıyaslamada bu oran birçok ülkenin gerisinde kalsa da, 2020 yılındaki oranın yüzde 24 olması nedeniyle Türkiye’nin yaşadığı süratli ilerleme dikkat çekti.
Türkiye’deki şirketler yapay zekâ kullanımında AB üyesi 10 ülkenin ilerisinde
Eurostat “Dijital İktisat ve Toplum İstatistikleri”nde AB üyelerinin yanı sıra Türkiye üzere aday ülkelerdeki duruma da yer verdi. Kurumun bilgilerine nazaran Türkiye’de yapay zekâ kullanan şirketlerin oranı 2023 sonu itibariyle yüzde 5.5 olarak gerçekleşti. Bu datayla Türkiye’deki şirketler, listede yüzde 5 ila 4 ortasında oranlara sahip olan Estonya, İtalya, Litvanya, Güney Kıbrıs, Letonya ve Yunanistan iş dünyasını geride bıraktı. Macaristan, Polonya, Bulgaristan ve Romanya ise yüzde 4’ün de kalan oranlarla listenin sonlarında yer aldı.
Türkiye e-devlet kullanımında AB ortalamasının üzerinde
2023 yılında Avrupa genelinde internet kullanıcılarının yüzde 54’ü bilgi ya da doküman almak, soru sormak üzere gereksinimlerle e-devlete giriş yaptı. Türkiye’de ise bu oran yüzde 71 oldu. Belçika, Fransa, Avusturya, İspanya, Yunanistan, İtalya, Almanya üzere birçok ülkede ise daha düşük oranlar gözlendi. Finlandiya’nın yüzde 92 ile birinci sırada yer aldığı istatistikte bu ülkeyle birlikte yalnızca Danimarka, Hollanda, Estonya, İsveç, Lüksemburg ve Macaristan’da Türkiye’dekinden yüksek oranlar gerçekleşti.