Atina – Ankara diyaloğunun sonraki adımları: Yunanistan’ın temel hedefleri ve Türkiye’nin değişmez pozisyonları

BEĞENDİM

ABONE OL

News

2023 Şubat ayından günümüze kadar olan dönemde Yunan-Türk yaklaşımının faydalarına dair kapsamlı referanslarla, iki bakan Yunan-Türk ilişkilerinde atmosferin olumlu olduğunu ve gelecekte de böyle kalacağını göstermek için belirgin bir çaba sarf ettiler. Atmosferin korunması zaten esas meseldi, çünkü Yunan-Türk ilişkilerinin özünde herhangi bir ilerleme kaydedilmedi. Budapeşte’deki gayri resmi AB Zirvesi’nde bulunan Başbakan Kyriakos Mitsotakis, toplantının sonucunu değerlendirirken, iki Dışişleri Bakanı’nın açıklamalarının Türkiye ile mevcut olumlu atmosferi doğruladığını ancak henüz MEB ve kıta sahanlığı için tartışma çerçevesinin belirlenmediğini söyledi.

Kıta sahanlığı ve MEB’in belirlenmesiyle ilgili olarak, Yunan Dışişleri Bakanı G. Gerapetritis toplantıdan sonra “Kıta sahanlığı ve Ege Denizi ile Doğu Akdeniz’deki MEB’in belirlenmesi için önemli bir tartışmaya başlamadan önce mevcut şartların değerlendirmesi yapıldı” ve “bu zor ama kritik bir konunun ilk ve samimi bir yaklaşımıdır” dedi. Bakan, “Tartışmanın kapsamına ilişkin pozisyonlarımız farklıdır; bizim pozisyonumuz tek bir meseleye odaklanmaktadır. Ancak, diyalog aracılığıyla ilerleme sağlama konusunda samimi bir çaba göstererek, bu konuyu yakın gelecekteki bir sonraki toplantımızda tartışacağız” şeklinde ifade etti. Dışişleri Bakanlığı kaynaklarına göre, Gerapetritis ve H. Fidan arasındaki bir sonraki toplantı yıl sonundan önce, her halükarda Ocak başında Ankara’da yapılması planlanan 6. Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nden önce gerçekleştirilecek. Diplomat çevreleri, bu tarihin de ertelenebileceğini, böylece iki liderin Kyriakos Mitsotakis ve Recep Tayyip Erdoğan‘ın yeni ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve başlamasından sonra buluşabileceğini değerlendiriyor (20 Ocak). Her durumda, Fidan yaptığı açıklamada “2025’in ilk ayları” ifadesini kullandı. MEB ve kıta sahanlığı görüşmelerinin başlaması olasılığı ile ilgili kritik konuda, Türkiye, sabit pozisyonlarından hiç kaymadı, gündemin genişletilmesi ve paketi çözme konusunda ısrar etti.

Açıklamalarında Ege Denizi ve Doğu Akdeniz ile ilgili olarak, Türk Bakan, Yunan tarafının tek bir sorun (MEB ve kıta sahanlığının belirlenmesi) konusundaki görüşüyle ilgili olarak anlaşmazlığını gizlemedi. “Gerçekçi olmalıyız ve sorunların doğru teşhisini yapmalıyız” dedi, “Aramızda farklılıkların olduğunu kabul etmemiz bir ‘gerçekliktir'” ifadesinde bulundu ve ekledi: “Sorunlar birbiriyle bağlantılıdır, çözümler bulmalıyız ve bunları yalnızca kıta sahanlığı ve MEB ile sınırlayamıyoruz. Çatışmalara neden olabilecek tüm sorunları tartışmalıyız”. Ayrıca, “Doğu Akdeniz’de adil paylaşım” konusunu da gündeme getirmeyi ihmal etmedi.

Belirgin Görüş Ayrılığı

İki taraf arasındaki görüş ayrılığı, iki bakanın kamuya açık açıklamaları ve röportajları aracılığıyla son dönemde belirgin bir şekilde ortaya çıktı; ancak her ikisi de Atina’da, anlaşmazlık olduğunu kabul etmenin iki ülke arasındaki atmosferi bozmaması konusunda kararlı göründüler. Gerapetritis ve Fidan, Yunan-Türk yakınlaşmasının 2023 yazında Vilnius’ta kararlaştırılan yolda devam etmesi gerektiğini ifade ettiler. Böylece, iki ülke arasında yapısal diyalog için bir yol haritası belirlendi; bir sonraki dönüm noktası olarak, siyasi diyalog için Dışişleri Bakan Yardımcıları düzeyinde (2/12) ve olumlu gündem (3/12) toplantıları planlandı. Ayrıca, yıl sonuna kadar iki bakan arasında bir sonraki toplantının da yapılması ve gerilimlerin önlenmesi için mekanizmaların oluşturulması konusunda da mutabık kalındı. Daha önce de belirtildiği gibi, iki bakanın esas talebi, Yunan-Türk yakınlaşma sürecinin korunmasıydı.

G. Gerapetritis, son bir yıl içinde kriz risklerinin olduğunu ancak samimi bir iletişim kanalı ile gerilimlerin önlendiğini belirtti. Dışişleri Bakanı, “Üç temel hedefimiz” olarak gerilimlerin azaltılması, olumlu gündemin teşvik edilmesi ve Güven İnşa Önlemleri üzerinde durarak, “işbirliğimizden somut sonuçlar elde edildi” dedi. “Temaslarımız, komşular arasında olması gereken düzenlilikte devam ediyor; bu, son derece karmaşık bir komşulukta olması gereken bir durumdur” diye ekledi.

Türk Dışişleri Bakanı, sonsuz komşuluğumuzu sonsuz dostluğa dönüştürme ve olumlu atmosferi kalıcı hale getirme çağrısında bulundu ve ekonomide (iki taraflı ticaret hacminin 6 milyar dolara çıkmasını selamladı) ve göç konularında iki taraflı işbirliğinin güçlendirilmesine önem verdi; G. Gerapetritis ile insan kaçakçıları ağlarının çökertilmesi gerekliliği konusunda hemfikir oldu. Ancak, olumlu atmosfere rağmen, görüşlerinin Yunan pozisyonlarıyla ilgili olarak katı bir şekilde olumsuz olduğu alanlar da vardı, özellikle Kıbrıs konusunda, bu konunun gerçeklik tarafından kanıtlandığını ve federasyon modelinin adaya uygun olmadığını savundu. Ayrıca, Türkiye’deki Osmanlı anıtlarının korunması konusunu da gündeme getirdi, bu Erdoğan’ın Yunanistan’ı ziyaretlerinde sürekli olarak dile getirdiği bir konudur.

Realnews makalesine göz atın