DOLAR

35,2068$% 0.3

EURO

36,7672% 0.92

STERLİN

44,3202£% 0.7

GRAM ALTIN

2.968,33%1,32

ÇEYREK ALTIN

4.853,00%0,96

BİTCOİN

3442106฿%5.87281

a

Almanya’da İlaç Kıtlığı Kritik Seviyelerde

Almanya’da tuzlu su çözeltileri tedarikinde yaşanan kasvet gün geçtikçe büyüyor.

Aslında yalnızca birkaç euro cent’e mal olan bu çözeltiler, temin edilmesi güç ilaçlar listesine eklendi. Ameliyat, lavman ve serumlar için bu çözeltilere duyulan acil gereksinim artmış durumda.

Nordrhein Eczacılar Birliği Lideri Thomas Preis, Rheinischen Post gazetesine verdiği demeçte son aylarda problemin “dramatik boyutta kötüleştiğini” söyledi.

Kuzey Ren Vestfalya Eyaleti Sağlık Bakanlığı, birkaç aydır hastane ve kliniklerin tuzlu su çözeltileri muhtaçlıklarının sadece yaklaşık yüzde 50’sinin tedarik edilebildiği bilgisini paylaşarak darboğazı doğruluyor.


Hastanelerin tuzlu su çözeltileri gereksinimi lakin kısmen karşılanabiliyor. Fotoğraf: Christoph Hardt/Geisler-Fotopres/picture alliance

Üstelik Alman Federal İlaç ve Tıbbi Aygıt Enstitüsü’ne (BfArM) nazaran bu çözeltilerin tedarikinde yaşanan zahmetler önümüzdeki aylarda da devam edecek.

Son yıllarda tedarik edilemeyen ilaç sayısı artıyor

Almanya’da antibiyotik ve çocuk ilaçlarının tedarikinde son yıllarda önemli dertler yaşanıyor. Hatta tabiplerin bir kısmı bunun hastalarının tedavisini, dolaysıyla sıhhatlerini etkilediğini düşünüyor.

Bu yıl Pediatri ve Ergen Doktorları Meslek Birliği üyeleri ortasında yapılan bir ankete nazaran hekimlerin üçte biri ilaç kasvetinin tedavilerin kalitesini tehlikeye attığı görüşünde.

Üstelik ilaç kıtlığı nedeniyle tedavi süreçleri daha çok vakit alabiliyor. Zira tabipler evvel hangi ilaçların mevcut olduğunu, hangilerin temin edilebildiğini öğrenmek için vakit harcamak durumunda kalıyor.

Alman Eczacılar Birliğine nazaran halihazırda yaklaşık 500 reçeteli ilacın temin edilmesinde eza yaşanıyor.

Yalnızca Almanya değil, Avrupa Birliği (AB) üyesi öbür ülkelerde de benzeri sorunlar yaşanıyor. Avrupa Birliği Eczacılık Kümesi’nin (PGEU) 2023 yılındaki anketi başta İsveç, Portekiz ve İspanya olmak üzere pek çok Avrupa ülkesinde durumun kötüleştiğini ortaya koydu.

Bu noktaya nasıl gelindi?

İlaç külfetine neden olan sebepler, tıpkı ilaçların üretim süreçleri üzere karmaşık.

Bir vakitler “dünyanın eczanesi” olarak isimlendirilen Almanya’nın aslında Bayer, BASF, Boehringer Ingelheim ve BioNTech üzere büyük ilaç şirketleri var. Fakat dünyanın farklı bölgelerine yayılmış ilaç üretim süreçleri çetrefil, tedarik zincirlerinde yaşanan bir meşakkat önemli meselelere neden olabiliyor.

İlaçların hammaddelerin büyük kısmı artık Çin ve Hindistan’da üretiliyor. Yalnızca fiyatların daha düşük olması değil, etraf düzenlemelerinin de Avrupa’dakinden daha az rol oynaması, bu ülkelere avantaj sağlıyor. Ayrıyeten hammaddeleri daha ucuza sunabilmek için seri üretim ve monopolleşmeye de odaklanılıyor. Bu da giderek daha az sayıda tedarikçinin daha büyük ölçülerde üretim yapmasına yol açıyor.


Çin ilaçların hammaddelerini ucuza üretebiliyor fakat tedarik zincirlerinde ezalar yaşandığında bunların temini zora giriyor. Fotoğraf: Zhu Xudong/dpa/picture alliance

Worms Uygulamalı Bilimler Üniversitesi’nden tedarik zinciri uzmanı Profesör David Francas, DW’ye “Örneğin, evvelden parasetamol ateş şurubu için on tedarikçimiz varken, bugün yalnızca bir ana tedarikçimiz kaldı” kelamlarıyla ilaç üretiminde gelinen noktaya ışık tutuyor.

Würzburg Üniversitesi’nden ilaç sanayii ve tıbbı kimya uzmanı Profesör Ulrike Holzgrabe ise az sayıda üreticiye bağımlı olunduğu için risklerin arttığına işaret ederek “Bunlardan birinde problem yaşandığında tüm tedarik zincirinde ıstırap yaşanıyor” diyor.

“Tedarik rotalarında bir felaket yaşandığında ilaç üretimi için gerekli hammaddeler bize ulaşmıyor” kelamlarını kaydeden Holzgrabe, koronavirüs pandemisi esnasında Şanghay limanının kapandığı, Süveyş Kanalı’nda bir geminin yan yatması sonucunda deniz ulaşımının sekteye uğradığı günleri anımsatıyor.

Stoklamak mümkün değil mi?

Düşük stok düzeyleri ve sıfır stoklu üretim yani anında üretim de ilaç derdi sıkıntısının büyümesine yol açabilir. Zira bu üretim zincirlerinde eksikliklerin kolay kolay telafisini zora sokuyor.

Fakat uzmanlar stoklamanın da değerliye mal olacağına dikkat çekiyor. Çünkü depolama tesisleri maliyetli ve depolanan ilaçların nitekim satılıp satılmayacağı da kesin değil. Talepteki dalgalanmalar çok büyük.

Örneğin koronavirüs pandemisi sırasında maske takmak yaygınlaştığı için birtakım bulaşıcı hastalıklarda keskin bir düşüş yaşandı, bunun sonucunda da Infectopharm üzere kimi ilaçlara talep çok azaldı, şirket ürettiği bu ilaçları satamadığı için imha etmek zorunda kaldı. Lakin iki yıl sonra talep tekrar yükseldi.

Üretim süreçlerinin AB’ye taşınması mümkün mü?

Fiyat sorunu bilhassa arzın yaklaşık yüzde 70 ila 80’ini oluşturan jenerik ilaçlarda akut hale geliyor.

Holzgrabe, bu ilaçların üretim marjlarının son derece düşük olduğunu söylüyor. Alman sıhhat sistemine yıllar evvel dahil edilen indirim mutabakatları ve öbür kimi düzenlemeler de üreticileri mümkün olduğunca ucuza üretim yapmaya zorluyor.


Yatağında alnında ıslak bezle yatan hasta çocuk.Fotoğraf: Frank May/picture alliance

Bütün bu nedenler, üretimin yine bütünüyle AB’ye kaydırılmasını zorlaştırıyor. Bilhassa etken unsurlar için gerekli ince kimyasal hususların üretimi güç olacak.

Holzgrabe, “Bunu neredeyse imkansız hale getiren bir etraf mevzuatı oluşturduk” derken tedarik zinciri uzmanı Francas ise üretim tesislerin yine Avrupa’da kurulmasının en az beş yıl alabileceğine dikkat çekiyor.

Özetle tahlil yolları aransa bile bunlar bu kış artacak ilaç kıtlığına deva olmayacak.

0 0 0 0 0 0
YORUMLAR

s

En az 10 karakter gerekli

Gönderdiğiniz yorum moderasyon ekibi tarafından incelendikten sonra yayınlanacaktır.